اهم پروژه های انجام شده در واحد تحقیق و توسعه 


1- ساخت پکیج فیلتراسیون و بسته­ بندی کیک کاتالیست آمادۀ مصرف:

با توجه به مصرف کاتالیست هیدروژناسیون در هر دو فرآیند سنتز Aniline و TDA و زمان بر بودن مراحل ساخت هر بچ batch کاتالیست fresh، امکان تأمین پیوستۀ کاتالیست موردنیاز در مواقع استارت همزمان واحدهای فرآیندی فوق ­الذکر میسر نبود. از این روی و بر اساس راهبری مدیران ارشد سازمان، ساخت پکیج فیلتراسیون و بسته­ بندی کیک کاتالیست به واحد پژوهش و توسعه واگذار شد. با طراحی و ساخت این پکیج توسط شرکت ایرانی تجهیز اسپاد و به دنبال راه ­اندازی آن در مجتمع و تحویل تعداد 12 بچ کیک کاتالیست به واحدهای عملیاتی موردنظر، گامی مهم در جهت رفع تنگناهای تولید و استفادۀ بهینه از فرصت­های بهبود برای تداوم تولید برداشته شده است. در این راستا و با حمایت مدیر محترم مجتمع، طراحی و احداث واحد مستقل ساخت کیک کاتالیست نیز با همکاری واحد محترم خدمات­ فنی در دست اقدام می­باشد.

2-بازیافت حلال ODCB:

با توجه به نقش کلیدی حلال در گردش اورتودی­ کلروبنزن در فرآیند تولید TDI و MDI و اهمیت جلوگیری از هدر رفت مادۀ مذکور از لحاظ اقتصادی و مسائل زیست محیطی به دلیل ارزش (هر کیلو یک دلار) و ماهیت آن، مطالعات امکان­ سنجی و تهیۀ دستگاه تقطیر تحت خلاء ODCB با هدف بازیافت حلال مذکور از ضایعات فرآیندی در دستور کار واحد پژوهش و توسعه قرار گرفت. مراحل طراحی و ساخت دستگاه با اتکاء و اعتماد به شرکتهای دانش بنیان داخلی (صنایع سبز پارسیان اصفهان) و عملیات نصب و بهره برداری از آن با همکاری واحدهای خدمات ­فنی، بهره برداری و تعمیرات مجتمع انجام شد. بازگشت سرمایۀ ناشی از بازیافت ODCB ضایعاتی در کنار حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی کانال­ها، سالانه مبلغی بالغ بر 2 میلیارد تومان بوده است.

 

3- بازیافت فلزات گرانبهای Pt و Pd از کیک کاتالیست پسماند و فیلترالمنت های ضایعاتی:

 با توجه به سهم تأثیر گذار کاتالیست و مواد شیمیایی بر قیمت تمام شدۀ محصولات و استراتژی سازمان برای بهینه سازی مصرف کاتالیست در جهت کاهش قیمت تمام شده و افزایش قدرت رقابت برندِ محصولات شرکت، مأموریت نظارت و تهیۀ رویۀ اجرایی بازیافت کیک کاتالیست هیدروژناسیون و بازیافت فلزات گرانبهای موجود در فیلتر المنت های ضایعاتی واحد اسید نیتریک بر مبنای برون­ سپاری و تکیه بر دانش فنی و امکانات شرکت­های داخلی موردنظر، به واحد تحقیق و توسعه محول شد. بر اساس مستندات موجود، بازیافت این فلزات، سالیانه بالغ بر 15 میلیارد تومان بازگشت سرمایه از محل کاهش حدود 3000 ریال در قیمت تمام شدۀ واحد محصول برای شرکت پتروشیمی کارون در بر داشته است.

 

4- بازارایابی و ایجاد ارزش افزوده برای محصولات جانبی شرکت شامل: Tar و AnTar و OTDA:

مادۀ تار، AnTar و OTDAبه عنوان محصولات جانبی حاصل از فرآیند تولید ایزوسیانات­ها شناخته می شوند. عدم امکان مصرف پیوستۀ مواد مذکور و انباشت آن در سایت، علاوه بر تحمیل هزینه به سازمان برای انتقال ضایعات به Landfill (هرتن­ پسماندحدودیک­ میلیون­تومان)، باعث بروز مشکلات زیست محیطی و مخدوش شدن چهرۀ ظاهری سایت شده بود. بنابراین و با هدف ایجاد ارزش افزوده برای محصولات جانبی و صیانت از محیط زیست و با حمایت و راهبری مدیر محترم مجتمع، شرکت­های صاحب صلاحیت برای استفاده از تار برای مصارفی همچون تولید انرژی و سنتز گرافیت در صنایع ریخته­ گری شناسایی شدند. لازم به ذکر است که آوردۀ حاصل از محل بازاریابی، شناسایی کاربری و در نهایت، فروش این مواد از ابتدای سال 96 تاکنون در حدود 5 / 2 میلیارد تومان بوده است.

 

5- ساخت پایلوت ZLDبرای تصفیه و بازآوری آب­های سطحی و پساب صنعتی:

با توجه به مضامین استراتژی سازمان در مقولۀ صیانت از محیط زیست به عنوان یک سرمایۀ ملی، تصفیۀ کامل پساب پتروشیمی کارون و تبدیل آن به کیفیت قابل ورود به خورهای منطقه بر اساس استانداردهای زیست محیطی، به عنوان یک جایگزین مطمئن و پایدار برای شرایط فعلی ارسال پساب پیش تصفیه شده به پتروشیمی فجر مد نظر قرار گرفت. بنابراین، طراحی و ساخت پایلوت تصفیۀ پساب با ظرفیت 150 لیتر بر ساعت و با بهره گیری از دانش بومی­ سازی شدۀ ساخت ماژول­های غشایی UF در شرکت دانش­ بنیان پارسیان پیشرو پلیمر اصفهان و استفاده از تکنولوژی تزریق ازون O3 برای کاهش میزان پارامتر COD با همکاری دانشگاه صنعتی اصفهان و تحت نظارت واحد پژوهش و توسعه انجام پذیرفت. در حال حاضر مراحل نصب و پیش راه­ اندازی پایلوت مذکور با مساعدت مدیر محترم مجتمع، در حال انجام است که پس از انجام تستهای میدانی موردنظر و در صورت موفقیت آمیز بودن نتایج حاصل، قرارداد فاز مهندسی پایه و تفصیلی واحد صنعتی تصفیه­ خانۀ پتروشیمی کارون با دانشگاه به امضاء خواهد رسید.

 

6- احداث مرکز تخصصی پلی یورتان:

در راستای مقولۀ مشتری مداری و شناسایی فرمولاسیون گریدهای پرکاربرد محصول MDI، جهت برآورده کردن نیازهای مشتریان در صنایع پایین دستی و تکمیل زنجیرۀ ارزش، احداث مرکز تخصصی پلی یورتان جزء برنامه های واحد تحقیق و توسعه قرار گرفته است. با توجه به گسترش مصرف انواع پلی­ یورتان­ها در صنایع مختلف و اهمیت تولید گریدهای متنوع و کاربردی بر اساس نیاز بازارهای داخلی و بین ­المللی و با هدف دستیابی به تکنولوژیهای جدید، تنوع سبد محصول، ایجاد ارزش افزوده، تولید محصولات Market-based و برقراری ارتباط پایدار با ذینفعان در قالب ارائه خدمات مشاوره­ای پس از فروش، مطالعات امکان­ سنجی طرح مذکور آغاز شد. این مرکز به عنوان اولین مجموعۀ تخصصی - کاربردی پلی­ یورتان در کشور می­باشد و شامل پنج هستۀ اصلی از جمله بانک جامع مواد، آزمایشگاه مشخصه ­یابی، پایلوتهای آزمایشگاهی، پایلوتهای نیمه صنعتی و آزمایشگاه اندازه ­گیری خواص فیزیکی مکانیکی است در مجتمع پتروشیمی کارون تاسیس می­شود.

 

7- نصب و راه اندازی نرم افزار تحقیق و توسعه:

با هدف ایجاد و توسعۀ زیرساخت­های لازم برای مدیریت دانش در سازمان و جلب مشارکت کارکنان شاغل در تمام سطوح برای ارائه پیشنهادات و پروژه­ ها ی پژوهشیِ موردنظر در قالب یک رویۀ نظام­ مند و مبتنی بر شناسنامۀ فرآیند واحد پژوهش و توسعه، سامانۀ نرم ­افزاری جامع مدیریت پروژه­های پژوهش و توسعه با جلب مشاوره و همکاری شرکت آمال پویان در آبان ماه سال جاری طراحی، نصب و جاری سازی شد.

 

8- عقد تفاهم نامه درخصوص رفع معضلات پساب پتروشیمی کارون با شرکت Envirochemie آلمان.

9- پروژۀ احداث خط تأمین خوراک هیدروژن از پتروشیمی بندرامام:

یکی از مشکلات عمده در مسیر افزایش ظرفیت واحدهای عملیاتی پتروشیمی کارون تا دستیابی به تولید اسمی، تأمین خوراک هیدروژن به میزان 8 تا 9 هزار تن در سال از پتروشیمی فن آوران با خلوص 94 تا 95 درصد است که با وجود همکاری همه جانبۀ پتروشیمی فن آوران، مشکلاتی در این زمینه وجود داشت. فلذا در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده است و در راستای نیل به هدف راه­بردی و استراتژیک سازمان مبنی بر ایجاد شرایط لازم برای تداوم تولید، توسعۀ کمی و کیفی محصول و افزایش سودآوری از طریق شناسایی و بهره برداری از پتانسیل های تأمین خوراک موجود در منطقه، مطالعات امکان سنجی فنی، اقتصادی و زیست محیطی استفاده از هیدروژن مازاد واحد الفین پتروشیمی بندرامام به عنوان یکی از منابع مطمئن و پایدارِ خوراک موجود در منطقه انجام و در نهایت، خط مستقل دریافت هیدروژن خالص از بندرامام پس از حدود 5 ماه کار مداوم، احداث و به بهره­ برداری رسید. راه­ اندازی خط مذکور باعث کاهش توقفات و عدم تولید ناشی از کمبود یا قطع خوراک از سمت پتروشیمی فن­ آورن، افزایش بهره وری مجتمع و جلوگیری از هدر رفتن سرمایۀ ملی از طریق کاهش حجم فلرینگ هیدروژن، صرفه جویی 200 میلیارد ریالی در سال و کاهش قیمت تمام شده را برای سازمان به همراه داشته است.

 ثبت نام تجاری KARUNATETM برای محصولات واحد MDI -10

11- جایگزینی کاتالیست هیدروژناسیون نیکل به جای کاتالیست پالادیوم و پلاتین:

در راستای اقتصاد مقاومتی، استراتژی افزایش سودآوری و با توجه به قیمت بالای کاتالیستهای پالادیوم و پلاتین مورد استفاده در فرایند هیدروژناسیون تولید MTD از DNT ، واحد پژوهش و توسعه جایگزینی این دو کاتالیست با کاتالیست ارزان قیمت تر نیکل را دنبال نموده است. رایزنی های اولیه شرکت مطرح Evonik شروع گردیده  و در صورت جایگزینی کاتالیست هیدروژناسیون ، کاهش هزینه سالیانه معادل 50 میلیارد تومان را در شرکت شاهد خواهیم بود.

12-تولید کلسیم کلراید37%،  در اشل آزمایشگاهی:

با توجه به تولید سالیانه 157000 تن محصول جانبی اسید کلریدریک 32% در پتروشیمی کارون، پیشنهاد واحد پژوهش و توسعه استفاده از این اسید کلریدریک در ساخت ماده کاربردی کلسیم کلراید بوده که دارای مصارف مشخص می­باشد. اهمیت تولید کلسیم کلراید آنجا مشخص می­شود که مطابق با تحقیقات صورت گرفته در بسیاری از کشورها به عنوان  تثبیت کننده خاک از آن در جاده ها استفاده شده است. با توجه به حجم بالای گرد و غبار در مناطق وسیعی از کشور عزیزمان به نظر می­رسد که استفاده از این ماده به منظور ذکر شده بسیار راهگشا و کاربردی است. در حال حاضر 1000 لیتر از این محصول تولید شده و برای بررسی های اولیه به کمیته گرد و غبار کشور ارسال گردیده است.

 از دیگر کاربردهای کلسیم کلرید میتوان به استفاده از آن در تهیه گل حفاری، عامل ضد یخ برای جلوگیری از یخبندان جاده ها در ایام سرد سال، تولید بتن های زود گیر و  استفاده در صنایع غذایی اشاره کرد.

13-ساخت ، نصب و راه اندازی  کوره سوزاندن پسماندهای کاتالیستی جهت بازیافت فلزات گرانبها:   

از آنجا که نمونه برداری از پسماندهای کاتالیستی واحد هیدروژناسیون DNT کار دشواری است و به منظور کاهش حجم پسماند برون سپاری شده و نیل به همگن سازی یکنواخت و مطمئن، ساخت  یک کوره مخصوص سوزاندن این پسماند کاتالیستی امری مهم تلقی می­شود. در این راستا کوره تولید خاکستر از ضایعات کاتالیستی پتروشیمی کارون در حال ساخت توسط شرکت اکسیر نوین فرایند آسیا می­باشد. شایان ذکر است که خاکستر تولید شده به دلیل بالا بودن درصد فلزات گرانبهای پالادیوم و پلاتین بسیار ارزشمند است.

14- بومی سازی ساخت کاتالیست DeNOx

در راستای ملاحظات زیست محیطی و ارتقا تولید داخلی کشور، بومی سازی و ساخت کاتالیست DeNOx ، واحد اسید نیتریک پتروشیمی کارون با همکاری شرکت نانوپارس اسپادانا با عقد قراردادی رسمی، در دست اقدام قرار گرفته است.

15-گرید MDI مایع ­سازی شده KLM100B)):

در راستای فعالیتهای پژوهشی در حوزه دانش و تکنولوژی در صنعت پیش­ پلیمر پلی­ یورتان، دستیابی به دانش فنی تولید محصول راهبردی MDI مایع­ سازی شده (Liquified MDI) یکی از دستاوردهای ارزشمند می ­باشد. پس از انجام فعالیت­های پژوهشی و مطالعاتی گسترده و استفاده از مشاورین مجرب و متخصص و پیاده ­سازی در مقیاس آزمایشگاهی، این محصول به میزان 16 تن در مقیاس صنعتی تولید و با نام تجاری KLM100B به بازار عرضه شد. لازم به ذکر است این محصول در سومین جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی به­ عنوان یکی از «کاندیدهای اصلی برای انتخاب محصول نوآورانه برتر ایرانی در گروه نفت و گاز و پتروشیمی» انتخاب شده است.

16-گرید پیش ­پلیمر کاربردی در فوم­های HR (High Resilience) صندلی خودرو:

در راستای توسعه سبد محصولات و برندینگ، با همکاری امور محترم بازرگانی جلسات متعددی با خودروسازان داخلی با محوریت کاربرد MDI در صنعت خودرو برگزار شد. با توجه به تحریم­های گسترده­ای که به آن صنعت تحمیل شده فرصت مناسبی برای بومی­ سازی گریدهای مورد مصرف در صنعت خودرو محیا شده است. بدین­ منظور پس از شناسایی گریدهای مورد نیاز خودروسازن، تولید پرمصرف­ ترین گرید مورد نیاز آنها که پیش ‏پلیمر مورد مصرف در صندلی خودرو است هدف­ گذاری شد. به منظور دستیابی به دانش فنی تولید این گرید نقشه راهی در سه مرحله مقیاس آزمایشگاهی، پایلوت و نیمه­ صنعتی با همکاری شرکت­های میانی (System House) و خطوط تولید صندلی خودرو  ترسیم شده که تاکنون مرحله مقیاس آزمایشگاهی و پایلوت در حال بررسی و تولید می­ باشد.

15-تالیف هند بوک نیتروبنزن-آنیلین